MLSS là một trong những chỉ số quan trọng trong nước thải mà nhà vận hành cần nắm rõ để chủ động trong xử lý. Vậy cụ thể thì MLSS trong nước thải là gì? Chúng thể hiện điều gì? Điều gì xảy ra với hệ thống nếu chỉ số MLSS cao hoặc thấp? Làm thế nào để xác định đúng hàm lượng MLSS và cách xử lý ra sao? Tất cả sẽ được giải đáp ở bài viết này.
1/ MLSS trong nước thải là gì?
Là một chỉ số quan trọng nhưng khi được gọi MLSS trong nước thải là gì thì không phải nhà vận hành hệ thống nào cũng có câu trả lời đúng nhất.
Thực chất MLSS là viết tắt của Mixed Liquor Suspended Solids. Là một chỉ số thể hiện hàm lượng chất rắn lơ lửng trong bùn lỏng hoặc nói cách khác là nồng độ chất rắn có trong bể bùn hoạt tính. MLSS chủ yếu là các vi sinh vật và các chất lơ lửng không phân hủy sinh học, bao gồm chất hữu cơ và vô cơ. Chúng được xác định là lượng cặn lắng trong bể ở môi trường tĩnh ở một khoảng thời gian nhất định. Đơn vị tính MLSS là mg/L hoặc g/l tương đương kg/m3.
Ngoài ra một thông số cũng dễ gặp trong nước thải là MLVSS nhà vận hành cũng cần nắm. MLVSS là nồng độ chất rắn dễ bay hơi, đại diện cho phần hữu cơ của MLSS gồm vi khuẩn sử dụng chất hữu cơ, dinh dưỡng dòng chảy, các chất hữu cơ không phân hủy. MLVSS là thông số xác định lượng vi sinh vật có đủ để làm sạch nước hay không.
2/ Chỉ số MLSS trong nước thải thể hiện điều gì?
MLSS là một thông số quan trọng của quá trình bùn hoạt tính. Dựa vào chỉ số MLSS có thể đánh giá được bùn có đủ lượng sinh khối hoạt động để xử lý chất hữu cơ ô nhiễm trong nước thải hay không. Hoặc nói cách khác, chỉ số MLSS là tỉ lệ thức cho cho hệ sinh khối F/M. Tỷ lệ F/M thích hợp sinh khối sẽ tiêu thụ % thức ăn cao, giảm thiểu việc tồn tại các vật chất ô nhiễm trong nước thải đã xử lý. Khi xác định được MLSS sẽ tính được được sinh khối cần thiết để tiêu thụ toàn bộ các chất ô nhiễm ở mức tốt nhất.
Nếu MLSS quá cao: MLSS quá cao sẽ khiến bùn hoạt tính vượt mức quy định gây ra hiện tượng quá tải hệ thống, tràn bùn qua bể xử lý tiếp theo. Đồng thời tỷ lệ MLSS cao nghĩa là vi sinh vật trong bể nhiều, lượng DO sẽ giảm, ảnh hưởng đến quá trình Nitrat hóa, khả năng ổn định của bùn cũng giảm. Khi DO cao cần tiến hành sục khí sẽ gây hiện tượng lãng phí năng lượng, hình thành lớp bọt trên bề mặt.
Nếu MLSS quá thấp: MLSS quá thấp nghĩa là thiếu bùn hoạt tính khiến quá trình xử lý không đạt hiệu quả, không xử lý hết chất hữu cơ. Khi MLSS thấp, thời gian lưu bùn thấp sẽ không đảm bảo thời gian để Nitrat hóa, ảnh hưởng đến hiệu suất xử lý của hệ thống.
3/ Cách xác định và xử lý MLSS trong nước thải
Muốn biết MLSS trong nước thải cao hay thấp thì nhà vận hành cần tiến hành đo lường. Từ đó mới xác định được MLSS và có hướng xử lý phù hợp nhất, giảm thiểu các ảnh hưởng đến quá trình xử lý nước thải của toàn hệ thống.
Để xác định được chỉ số MLSS trong nước thải người ta thường áp dụng phương pháp khối lượng với những bước sau:
- Bước 1: Sấy giấy lọc ở nhiệt độ 105 độ C trong khoảng thời gian là 1 đến 2 h.
- Bước 2: Đem giấy lọc đi cân, xác định khối lượng A(g).
- Bước 3: Lấy 50ml thể tích mẫu rồi lọc qua mẫu giấy đã sấy nhờ bình hút chân không để thu bùn có trong nước thải.
- Bước 4: Sấy giấy lọc có chứa bùn trong nước thải ở nhiệt độ 105 độ C trong 1h.
- Bước 5: Đem mẫu giấy lọc này đi cân, xác định khối lượng B(g)
Công thức tính chỉ số MLSS
MLSS = (B – A)x100/Vmẫu (mg/L)
Trong đó:
- MLSS: tổng khối lượng bùn hoạt tính (mg/L).
- B: trọng lượng mẫu giấy có sinh khối (g).
- A: trọng lượng mẫu giấy không có sinh khối (g).
- V mẫu: thể tích mẫu (mL)
Phương pháp xác định MLSS ở trên được sử dụng trong phòng thí nghiệm. Trong thực tế để xác định MLSS nhanh hơn, tiện hơn người ta sẽ sử dụng máy đo.
Cách xử lý chỉ số MLSS quá cao hoặc quá thấp
Sau khi xác định được chỉ số MLSS thì nhà vận hành sẽ so với chỉ số MLSS phù hợp.Theo các chuyên gia, chỉ số MLSS tốt nhất là từ 2500-3500 mg/L.
- Nếu MLSS < 2500 mg/L: Lúc này cần giảm lượng bùn ra khỏi bể hiếu khí (giảm thời gian bơm bùn dư) và tăng tuần hoàn bùn từ lắng về bể hiếu khí.
- Nếu MLSS > 3500 mg/L: Lúc này cần tăng lượng bùn hoạt tính dư rút ra khỏi bể hiếu khí (tăng thời gian bơm bùn dư), đồng thời giảm hoàn bùn từ lắng về bể hiếu khí.
- Với trường hợp sử dụng màng lọc sinh học MBR thì có thể duy trì chỉ số MLSS >15000 mg/L.
Như vậy chỉ số MLSS trong nước thải đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nhà vận hành cần nắm được để có thể chủ động đo lường và xử lý, đảm bảo quá trình vận hành của hệ thống diễn ra thuận lợi.Hy vọng với những chia sẻ trên đã mang đến nhiều thông tin hữu ích cho độc giả. Để được tư vấn chi tiết hơn liên hệ ngay cho chúng tôi theo Hotline 0888 167 247
