Trong một thời gian dài hệ thống xử lý nước thải không có nước thải là vấn đề đau đầu được các nhà vận hành, chủ đầu tư quan tâm bậc nhất vì vậy vi sinh xử lý nước thải nên nuôi cấy lại hay duy trì trong kỳ nghỉ dài sẽ được NTS đề cập qua bài viết dưới đây.
Biến động hệ thống – trường hợp nghỉ > 5 ngày
Thông thường vào các dịp nghỉ Tết nguyên đán mọi nhà máy sản xuất đều ngưng hoạt động cho nhân viên nghỉ dài ngày từ 5 – 10 ngày. Hoạt động sản xuất ngừng đồng nghĩa với nguồn thải cũng không còn. Với suy nghĩ thông thường thì không có nguồn thải thì không xả thải lại là điều tốt. Nhưng hệ thống xử lý nước thải, đặc biệt là hệ thống hiếu khí không đơn giản như vậy. Nếu hệ thống ngưng hoạt động không quá 72h toàn bộ hệ vi sinh sẽ chết hoàn toàn.
Sau đó chúng ta sẽ phải mất một thời gian dài để tái khởi động hệ thống, có thể lên đến 3-4 tháng. 1 năm làm việc 12 tháng mà mất 3-4 tháng để khởi động lại hệ thống thì vô cùng bất hợp lí. Chính vì vậy hệ thống phải được tiếp tục duy trì xuyên suốt kì nghỉ lễ. Hay nói cách khác hệ thống phải được “CHẠY KHÔNG TẢI”.
Biến động hệ thống – trường hợp nghỉ dài hạn
Đại dịch Covid19 vừa qua là một minh chứng cụ thể khi đột ngột các nhà máy phải đóng cửa ngừng sản xuất. Từ đó lượng nước thải không còn đảm bảo để cung cấp chất hữu cơ để vi sinh duy trì. Nếu ở các hệ thống nhỏ thì tạm ngưng và khởi động lại thì rất dễ dàng, còn nếu hệ thống > 300m3/ngày.đêm thì việc này đáng để các chủ đầu tư phân tích lợi – hại.
Sau đây NTS đưa ra gợi ý vận hành duy trì
Bản chất hoạt động của vi sinh là phân hủy chất ô nhiễm rồi sử dụng sản phẩm của quá trình đó làm nguồn cơ chất. Do đó, khi không có nguồn thải, nguồn dinh dưỡng của hệ vi sinh sẽ bị cắt đứt, các vi sinh vật (VSV) sẽ cạnh tranh thậm chí tiêu diệt lẫn nhau để sinh tồn. Để duy trì hệ vi sinh chạy không tải ta phải bù vào lượng COD bị cắt giảm đi do không có nguồn thải để đảm bảo nhu cầu về dinh dưỡng của hệ vi sinh.
Nguồn cung cấp COD từ bên ngoài rất đa dạng gồm có:
| TT | Nguồn Cacbon | Các dạng hợp chất |
| 1 | Đường (đường cát trắng, đường cát vàng,…) | Glucose, Fructose, Maltose, Saccharose, tinh bột,… |
| 2 | Acid hữu cơ | Acid lactic, Acid citric, Acid béo,… |
| 3 | Rượu | Ethanol |
| 4 | Lipid | Lipid, phospholipid |
| 5 | Hydrocacbon | Khí thiên nhiên CO2, dầu thô,… |
| 6 | Carbonate | NaHCO3, CaCO3, đá phấn,… |
| 7 | Các nguồn C khác | Hợp chất nhóm thơm, cyanide, protein,… |
Với 1 số hợp chất bổ sung nguồn Cacbon duy trì trong hệ thống vừa được nêu trên thì trong thực tế Mật rỉ đường được sử dụng phổ biến hơn cả. Đối với hệ thống 100m3/ngày đêm ta cần bổ sung 5-6kg/ngày. Đối với các hệ chưa đủ mật độ bùn thì đây là thời gian vàng để tăng mật độ bùn. Khoảng thời gian chạy không tải này không khác gì thời gian lúc nuôi cấy vi sinh mới, hệ không tiếp nhận nước mới nên rất ổn định và bùn sẽ tăng rất nhanh trong thời gian này nếu cung cấp đủ dinh dưỡng. Tỉ lệ châm có thể tham khảo theo công thức COD:N:P – 150:5:1
Chung quy lại đối với hệ sinh học hiếu khí khi ‘CHẠY KHÔNG TẢI’ ở các dịp nghỉ lớn dài ngày ta phải đảm bảo 2 yếu tố: cung cấp bù đủ phần dinh dưỡng thiếu hụt và duy trì sục khí liên tục không ngưng nghỉ.
Về phần thổi khí chúng ta chỉ cần vận hành như bình thường đảm bảo 2 máy hoạt động luôn phiên liên tục ổn định.
Và điều khó nhất để chạy không tải đó là nhân sự. Thông thường các nhà máy đều có các bảo vệ luôn phiên trực tết để đề phòng sự cố an ninh cũng như phòng cháy chữa cháy trong công ty. Đội vận hành cần phối hợp với đội bảo vệ để có sự hỗ trợ trong thời gian nghỉ, nhân viên vận hành lên danh sách công việc cần làm và chuẩn bị đầy đủ vật tư cung cấp cho hệ thống bàn giao cho đội bảo vệ hỗ trợ.
Sau kỳ nghỉ hệ thống sẽ luôn sẵn sàng tiếp nhận lại nguồn nước thải mà không cần tái khởi động. Khi đã có nguồn nước thải trở lại ta cho mọi thứ trở về trạng thái cũ là xong.
Và khi chọn phương án nuôi cấy lại vi sinh thì khi nhà máy ngưng hoạt động cũng tắt luôn hệ thống xử lý nước thải, cắt nguồn thổi khí. Điều này chuyển hệ từ hiếu khí sang kị khí, hệ sẽ sốc tải, VSV không thích nghi được sẽ chết và hệ thống sẽ bắt đầu có mùi hôi. Các bạn cần có phương pháp xử lý để không gây ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.
CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT NTS
Trụ sở: Số 15, đường số 3, Khu dân cư Gia Hòa, Phường Phước Long B, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh
Điện thoại: 0888 167 247
Email: nts@ntse.vn
Website: https://ntse.vn/
Facebook: https://www.facebook.com/www.ntse.vn/
